SPECJALNE - Rubryka
Grafikę przygotowała Magda Janicka.

Rekapitulacja 2014: Avant / Experimental

31 grudnia 2014

Grafikę przygotowała Magda Janicka.

Awangardowość i eksperymentalność w muzyce nie są uformowanymi na stałe terminami posiadającymi konkretne ramy, a raczej dynamicznie zmieniającymi się formami estetyki, od kiedy ustanowiono modę na nieustanne przesuwanie kiedyś wytyczonej granicy sztampowości. Stąd silenie się na stworzenie rocznego podsumowania, obejmującego mieniące się wszystkimi kolorami tęczy labele, wymieniającego jednym tchem najbardziej entuzjastycznie przyjęte debiuty, wyłuszczającego te oczywiste i mniej oczywiste wpadki czy przypominającego najdonioślejsze dla sceny momenty, wydaje się nie tyle niepotrzebne, co bardziej niemożliwe do zrealizowania. À propos, jakiej sceny? Tego rodzaju klasyfikacja najzwyczajniej nie funkcjonuje już w obiegu.

Z racji, iż nie można się czymś zawieść, nie mając względem tego żadnych sprecyzowanych oczekiwań, pozwoliłem sobie skupić się na przekazanych w formie krótkich komentarzy highlightach. Wrzucić do jednego worka wszystko to, co mnie przez ostatnie cztery kwartały jarało, co uważam za godne polecenia, co w jakiś sposób (raz naciągany bardziej, raz mniej) ociera się o niekonwencjonalność i nietuzinkowość, wprowadzając tym samym powiew świeżości w mój domowy sprzęt grający. Zrobimy krótką przebieżkę przez kilka kontynentów, posłuchamy trzasków, pisków i hałasów. Będą: folk, taneczna elektronika, no wave, drone, trochę konkretnej, modna neopoważna, eksterytorialny jazz oraz inne łakocie.


EEK: Live At The Cairo High Cinema Institute

EEK
Live At The Cairo High Cinema Institute
[Nashazphone]

W zeszłym roku bliskowschodnią etniczność w swoich kawałkach przemycał Joakim na spółkę z Crackboyem pod monkierem POV, a dziś niepodważalnie rządy piastują EEK i ich dwa, trwające nieco ponad kwadrans każdy, live jamy prosto z samego serca Kairu. W rolach głównych wykręcony syntezator, wiksiarska konferansjerka oraz podwójny zestaw perkusji. Taki Omar Souleyman na ciężkim kwasie w dobie rewolucji narkotykowej lat sześćdziesiątych. Wolna improwizacja w rytmach współczesnego egipskiego chaabi. Raz jeszcze powtarzam: zdecydowane TAK dla islamizacji wszelakiej muzyki rozrywkowej! Jedna z najmocniejszych pozycji odnotowanych w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy i żywy dowód na to, że po zamachu stanu As-Sisiego nadal można się szampańsko bawić.

Juçara Marçal: Encarnado

Juçara Marçal
Encarnado
[self-released]

Brazylia w 2014 roku prócz Mundialu poszczycić się może również odurzającym Encarnado. Marçal przy okazji swojego drugiego solowego krążka zaprzęgła do zespołowej pracy wszystkie wielkie nazwiska geograficznie skoncentrowane wokół Sao Paulo, a muzycznie wpisujące się w nurt nowofalowej vanguardy paulisty: współtowarzyszy z Metá Metá, chłopaków z Passo Torto, grającego na antycznej smyczkowej rebace Thomasa Rohrera oraz kilkoro writerów, a wśród nich Toma Zé, jednego z współpracowników żyjącej legendy – Caetano Veloso. Efekt piorunujący! Samba-jazzowy groove wymieszany z nieprzyjemnie rzeżącymi gitarami, echa cavaquinho i urastające momentem do stricte math rockowych kompozycje, a na pierwszym planie wielotorowe wokale ciemnej pięćdziesięciodwulatki. Zaskakująco odważny eksperyment, wyraźnie różny od tego, czym dotychczas karmiła nas brazylijski muzyka popularna. Plus ta frapująca okładka. Jest się czym zachwycać.

posłuchaj

Russell Haswell: 37 Minute Workout

Russell Haswell
37 Minute Workout
[Diagonal]

Haswell nigdy nie jawił mi się, jak większości, jako wybitny promotor szeroko pojętej muzyki eksperymentalnej i deprecjonuję jego artystyczną kultowość, ziewając w trakcie odsłuchu kolaboracji z Heckerem, niemniej nad 37 Minute Workout na kilka chwil pochylić się trzeba. Czy się Russella lubi, czy nie – przymusowo, takie odgórnie narzucone zadanie domowe. Bo to taktycznie, adekwatnie do tytułu, 37-minutowy trening dla ucha. Beatowe blasty formujące ten zrytmizowany hałas momentami czerpią z punkowej estetyki, przełamywanie fieldrecordingowego urban noise’u z otwierającego album kawałka w żadnym wypadku nie jest przypadkowe, a przebijające się przez niemal wszystkie indeksy na płycie elementy techno i industrialu stanowią embrionalne zalążki tak niecharakterystycznej dla poprzednich dokonań artysty, trzymającej jednostajne tempo kompozycji. Do tego chaotycznie rozpisane Clapping Music Reicha ze zmodyfikowaną repryzą i co do faktycznej mnogości tropów na tym krążku przekonywać więcej nie trzeba.

posłuchaj

Fushitsusha & Peter Brötzmann: Nothing Changes, No One Can Change Anything, I Am Ever-Changing Only You Can Change Yourself

Fushitsusha & Peter Brötzmann
Nothing Changes, No One Can Change Anything, I Am Ever-Changing Only You Can Change Yourself
[Utech]

Monument, moloch, masywny muzyczny mastodont. Aliteracja nieumyślna, a patos wybaczcie. Ikona japońskiego undergroundu i jej niemiecki pendant. Kolejna już konsolidacja na linii Keiji Haino – Peter Brötzmann. Jak jeszcze zapowiedzieć wydany wiosną tego roku archiwalny zapis trzygodzinnego tokijskiego koncertu Fushitsushy i dmącej w rurę legendy europejskiego free jazzu? Prawdopodobnie wystarczy. Kakofonia, dysharmonia, dysonans, psychodeliczny odlot zakrawający na rytualność, reasumując: żadna nowość w repertuarze tych panów. Zresztą jak inaczej miałby wyglądać live album gości, którzy całą swoją twórczą karierę opierali na swoistych ekstremach i maksymalizacji doznań? Ubolewać można tylko nad faktem, że Brötzmann włącza się do gry dopiero po upływie pierwszej godziny, zostawiając wcześniej sporo miejsca dla azjatyckich wariacji na gitarę, bas i perkusję, czego oczywiście obiektywnie nie można rozpatrywać w kategorii in minus, a raczej mojej osobistej fanaberii. To taka tęsknota za wyszczególnionym na okładce nazwiskiem, które dalej baluje gdzieś na backstage’u, zupełnie nie przejmując się występującymi na scenie kolegami po fachu.

Whitney Houston’s Crypt: Chair Page Dotcom

Whitney Houston’s Crypt
Chair Page Dotcom
[self-released]

Chair Page Dotcom to zaszyta głęboko w kącie kiepsko oświetlonych piwnic australijskich bungalowów tudzież okupująca sceny lokalnych liceów muzyka, która miałaby realną możliwość obcowania w fizycznym wymiarze z takimi osobistościami, jak choćby Lydia Lunch i jej Teenage Jesus and the Jerks czy Glenn Branca, a Thurston Moore z pewnością uczyniłby z nich jedną z pobocznych atrakcji sztandarowego festiwalu no wave’owców – Noise Festu. Nie bez kozery tryb przypuszczający, gdyż zasadniczy problem jest jeden: to jedni z tych urodzonych kilka dekad za późno, bo – nie oszukujmy się – krótki okres wzmożonej fascynacji tego typu muzycznymi fakturami bezpowrotnie minął, nie pozostawiając nam wyboru i pozwalając rozpatrywać Whitney Houston’s Crypt tylko i wyłącznie w kategoriach szalenie zajmującej, powalającej beztroską ciekawostki.

posłuchaj

Peter Christopherson: Time Machines II

Peter Christopherson
Time Machines II
[Threshold House]

Pierwsze i zarazem ostatnie (wydane pośmiertnie) solo jednego z dwóch filarów legendarnych Coil.

Peter Christopherson

Natural Snow Buildings: The Night Country

Natural Snow Buildings
The Night Country
[self-released]

Jeżeli przekopałeś się przez opasłą, kilkudobową wręcz dyskografię stacjonującego w stolicy Francji duetu, to w ramach The Night Country z pewnością nie zaznasz nawet źdźbła innowacyjności. Każda część składowa krążka stanowi wypadkową wcześniejszych dokonań zespołu, obranej pod koniec lat dziewięćdziesiątych ścieżki i konsekwentnie kreowanego stylu cechującego się niezmienną subtelnością i minimalizmem formy oraz charakterystyczną atmosferą towarzyszącą nagraniom. Ambientowe pejzaże wymiennie stosowane z drone’owymi pasmami, do tego przyprawiające o ciarki ekstazy odgłosy przesuwanych po gryfie palców, syreni śpiew Isengrind i nieodłączne folkowe instrumentarium raz jeszcze budują oszałamiająco intymny, porywający widza z wrodzoną łatwością, muzyczny spektakl. Czysty eskapizm – daj pochłonąć się bez reszty. Ubóstwiaj lub nie szanuj, ale miej na uwadze, że Natural Snow Buildings jawią się jako najjaśniejszy punkt na współczesnej mapie psychodelicznego, awangardowego do–it–yourself folku. I wcale nie muszą ekwilibrystycznie wykazywać się wiecznym eklektyzmem, by po dwóch latach milczenia znów nagrać solidny album.

Extreme Precautions: I

Extreme Precautions
I
[In Paradisum]

Paul Régimbeau, znany większości jako Mondkopf, to zdecydowanie największy tegoroczny wygrany spośród elektronicznych undergroundowców. Na początku lutego młody Francuz uraczył nas niebanalnym, około-industrialnym Hadèsem, który szerzej omawiać będą moi koledzy w ramach rekapitulacji muzyki maszyn, a dwa tysiące czternasty zamyka z kolei krótkimi, odartymi z konceptualności ekstremalnymi środkami bezpieczeństwa – Extreme Precautions. Ileż energii jest w tych jedenastu wyimkach! Poszatkowane surowymi, narzucającymi ekspresowe tempo grindcore’owymi blastami czwórki znakomicie oddają klimat największych ostatnimi czasy inspiracji Paula: Pig Destroyer, Brutal Truth i Napalm Death. Soniczna jazda bez pasów bezpieczeństwa opustoszałymi ulicami Paryża. Przy takiej lotności producenta oraz smykałce do tworzenia niebywale znojnych dla słuchacza konstrukcji i przy zachowaniu w tym zaskakującej płynności przejść, mogę tylko nieśmiało marzyć o kolaboracji z Genghis Tron i tchnięciu nowego ducha w porzucony gdzieś w prosektorium cybergrind.

posłuchaj

C L E A N E R S: REAL RAGA SHIT VOL. 1

C L E A N E R S
REAL RAGA SHIT VOL. 1
[Bootleg Tapes]

Sound Collage of the Year sponsorują:
Bootleg Tapes, Paul Anka, zapis audio kultowego dialogu Dooleya Wilsona z Humphreyem w Casablance, Kubańczyk Perez Prado, słodkie, nieskomplikowane dzwonkowe repetycje, cząstka geniuszu Johna Coltrane’a, wprowadzający w trans plemienny groove oraz inne nieskończone, wielowarstwowe, nakładające się na siebie i wypierające nawzajem loopy. Dewocji i indyjskich bóstw poszukajcie już we własnym zakresie.

posłuchaj

Many Arms: Suspended Definition

Many Arms
Suspended Definition
[Tzadik]

Wydając w Tzadik, jesteś już, chcąc nie chcąc, w pewien sposób namaszczony eksperymentalną spuścizną twórczą Johna Zorna. Stąd wychodzenie poza określony kanon dźwięków powszechnie uznawanych za łatwo przyswajalne stanowi nieodzowny element każdej kolejnej pozycji w katalogu wytwórni. Nowojorskie basowo-perkusyjno-gitarowe trio wspomagane na Suspended Definition tenorowym i barytonowym saksofonem Colina Fishera ze swoimi tętniącymi życiem improwizacjami doskonale wpisują się w linię programową przyjętą przez reprezentowany label. Nie jest to może odkrywanie za pomocą free jazzu obszarów w noise rocku dotychczas niezbadanych, nie zaznamy tutaj ekstremalnych form wynikających z dialogu pomiędzy bari saxem a elektrycznym wiosłem, ale jeśli za punkt honoru postawiłeś sobie sprawdzić większość sensownych release'ów z około-jazzowego podwórka, to zdecydowanie warto sięgnąć po Many Arms. Zwłaszcza jeśli po dziś dzień uważasz bezbłędną fuzję garażowych Cato Salsa Experience, sztokholmskich The Thing i legendarnego Joego McPhee za encyklopedyczną definicję tryskającego awangardą "wulkanu energii".

Stefan Jaworzyn: Princeps of Inertia

Stefan Jaworzyn
Princeps of Inertia
[Trensmat]

Oto efekt pozostawienia samopas w studiu z niezliczoną ilością elektronicznego sprzętu jednego z filarów brytyjskich Skullflower i Whitehouse – Stefana Jaworzyna: przepuszczony przez filtr industrialu breakbeat i techno, rzemieślniczo konstruowane repetycje, nieprzyjemny drone i zmasowany atak analogowych syntezatorów. Wprawiająca w osłupienie impreza na krańcu świata za nic nieprzystająca do współczesnych realiów. Czy ktoś dziś jeszcze potrzebuje takiego zmurszałego grania? Najwyraźniej.

Katie Gately & Tlaotlon: Split Series #23

Katie Gately & Tlaotlon
Split Series #23
[FatCat Records]

Podczas gdy The Quietus rozpływa się nad "Pipes", ja winszuję talentowi Katie Gately, wielbiąc "Pivot" – utwór otwierający #23 Split z serii FatCat Records. Kolejna kobieta oddająca się bez reszty studium nad dźwiękiem zrodziła brzmienie, które w wyrafinowany sposób, ze smakiem, balansuje pomiędzy wizją komputerowej muzyki Herndon, harmonicznymi wokalami wspierającym zmagania Hval i Susanny i tym, co w twórczości Björk grało ongiś pierwsze skrzypce – skomplikowanym strukturom z pogranicza eksperymentalnego popu i elektroniki. Zakładam, całkiem hipotetycznie, że tak brzmieć będą chorały gregoriańskie w zdigitalizowanym świecie nieuchronnie nadchodzącej ery laptopowej muzyki popularnej. Numer kompletny, nic tylko oprawić w ramkę i powiesić nad kominkiem. Aż żal, że stanowi on zaledwie jedną piątą płyty, ponieważ od drugiego indeksu pałeczkę przejmuje Tlaotlon, który przez swoją dynamikę, nijak przystającą do wytworzonej przez "Pivot" atmosfery, stopniowo rujnuje budowany przez czternaście minut osobliwy klimat. Nie żeby to było kiepskie, wręcz przeciwnie – mamy tu świetne, stworzone na androidowym tablecie, niekonwencjonalnie powykręcane idm-owymi wstawkami awangardowe techno mające za nic przyjęte przez ogół konwenanse, ale dysproporcje pomiędzy serwowanym przez oba nazwiska tempami nagrań są więcej niż wyraźne, co koniec końców delikatnie psuje odbiór całości. Niemniej ksywki te wpisać w kajet trzeba, bo jeśli Gately rzuci w nadchodzącym roku LP, to z miejsca stanie się poważnym pretendentem do tytuły płyty roku, a nic nie zapowiada też, by australijski producent spuścił z tonu bądź zakończył swoją wydawniczą karierę.

posłuchaj

Sevendeaths: Concreté Misery

Sevendeaths
Concreté Misery
[LuckyMe]

Bardziej zrytmizowana forma ambientu ściśle związanego z oldskulową berlińską szkołą progresywnej elektroniki widziana oczami Stevena Shade’a debiutem roku? Entuzjazm trzymam na wodzy i dystansuję się od uderzania w podniosłe tony, ale te skompresowane, nie tak rozciągnięte w czasie, idealnie wyważone organiczne drone’y i napierające fale interwałów literalnie zachwycają. Od pierwszego do ostatniego drgnięcia gitarowych strun.

posłuchaj

Olga Bell: Край

Olga Bell
Край
[New Amsterdam]

Kulturowo-historyczna objazdówka po najważniejszych regionach Rosji pod kierownictwem opiekuna – native speakera zamknięta w avant-folkowych, konceptualnych ramach. Olga Bell (keyboardzistka indierockowego Dirty Projectors) na pierwszy singiel promujący Krai wybrała "Perm" – utwór traktujący o dońskich kozakach, Jermaku Timofiejewiczu, a przede wszystkim jednej z jednostek administracyjnych Federacji Rosyjskiej, która ze swoją stolicą wzniesioną tuż u podnóża gór Ural stanowi naturalną granicę pomiędzy Europą i Azją. Z tą płytą jest podobnie: wyraźnie zarysowuje istniejący podział, chcąc jednocześnie zatrzeć różnice odnoszące się bezpośrednio do sfery odbioru tego typu etnicznej muzyki na różnych kontynentach. Z perspektywy czasu przyznać można, że ta ambitna próba przemycenia wschodniego feelingu do mainstreamowych muzycznych mediów nie przebiegła może do końca zgodnie z planem, ale stanowi za to dobrą bazę do dalszych zmagań, będąc współcześnie jedną z fajniejszych propozycji łączących orientalne rytmy z tą krystaliczną, skomercjalizowaną europejsko-amerykańską warstwą produkcyjną.

posłuchaj

A Winged Victory for the Sullen: ATOMOS

A Winged Victory for the Sullen
ATOMOS
[Kranky]

Północny Londyn dziewiątego października ubiegłego roku. Gmach Sadler's Wells Theatre pęka w szwach, wypełniony po brzegi dystyngowanymi gośćmi. Tu krawat, tam muszka, a jeszcze inny delikwent jawnie wykpił obowiązujący dresscode, nie przywdziewając na tę okazję ozdobnej części garderoby. Wszyscy ci marszczący brwi, przestępujący z nogi na nogę i wodzący wzrokiem po suficie zebrali się dziś wieczór w jednym, wspólnym celu – by przedpremierowo podziwiać najnowszą sztukę nadwornego baletowego choreografa Royal Opera House, Wayne’a McGregora. Na sali panuje półmrok, a w centralnym, skąpo oświetlonym punkcie sceny półnadzy tancerze w kilkunastu rażąco rzeźbiarskich sekwencjach tanecznych dają upust wyobraźni autora, prezentując nienaganną koordynację ruchów bajecznie współgrającą z delikatną, przestrzenną muzyką generowaną przez ambientową orkiestrę pod batutą O'Halloran i Wiltzie. Przez tych kilka zgromadzonych w jednym miejscu wiolonczel, tę harfę, te skrzypce i pianino. Przyznać trzeba, że w niecodziennych warunkach przyszło debiutować ATOMOS – jednemu z najbardziej pastelowych w tym dziesięcioleciu obrazów malowanych współczesną muzyką klasyczną wspomaganą zwojami kabli, parami pokręteł i niezliczoną ilością wszelakiej maści gałek. Choć uczciwie zaznaczam, że nie tak dobry jest to twór, jak ich pełnoprawny debiut.

posłuchaj

zeitkratzer: Zeitkratzer Play Lou Reed - Metal Machine Music

zeitkratzer
Zeitkratzer Play Lou Reed - Metal Machine Music
[Karlrecords]

Branie na warsztat MMM jest zadaniem ciężkim z racji tego, że jest ona pozycją z gatunku tych monumentalnych, acz zupełnie niesłusznie pominiętych, toteż niesłychanie łatwo skusić i obejść się smakiem. Na szczęście awangardowy kolektyw berlińskich solistów to nie zgraja żółtodziobów i z wielkością Metal Machine Music miał okazję mierzyć się już co najmniej tuzin razy, a dotychczas dwukrotnie zmagania te zostały zarejestrowane i (po odpowiednim studyjnym podrasowaniu) oficjalnie puszczone w eter, docierając do szerszego grona odbiorców. Premierowo w 2007 roku, kiedy, współpracując na scenie podczas jednego z projektów z nieżyjącym już dziś autorem kompozycji ,zaprezentowali własną, zgoła odmienną od oryginału wersję, a druga z kolei tak szczególna reinterpretacja miała miejsce latem bieżącego roku i stanowiła znakomity prezent dla wszystkich tych, którym na wrocławski lub jakikolwiek inny koncert było zwyczajnie nie po drodze. zeitkratzer, doskonale zdając sobie sprawę z wątpliwej przyjemności serwowania za każdym razem tego samego (nawet wykwintnego) dania, celowo zrezygnowali z wzmacniaczy i elektrycznych gitar na rzecz stricte akustycznego słuchowiska, przemianowując jednocześnie piątą solową płytę Reeda z rewolucyjnie zrytmizowanego noise’u na subtelniejszy chamber quasi-post-rock bazujący na dęciakach i smyczkach. Nie zapomnieli przy tym o pierwszoplanowej, cechującej pierwowzór wielowarstwowości i strukturalności, skupiając się na wiernym, niemal matematycznym odwzorowaniu następujących po sobie w oryginale sekwencji, choć oczywiście nie można powiedzieć, że ten awangardowy minimalizm w stu procentach pozbawiony jest elementów frenetyczności. Ruch godny pochwały. Apeluję o częstsze sprowadzanie wydawniczych obskurów (w ramach eksperymentu) do rangi niemal filharmonicznych doznań.

posłuchaj

Kikagaku Moyo: Forest of Lost Children

Kikagaku Moyo
Forest of Lost Children
[Beyond Beyond is Beyond]

Hajp na Goat cię odstręcza? Commune nie sprostało oczekiwaniom? (Polacy) Nic się nie stało! Zwróć wzrok w stronę Beyond Beyond is Beyond Records i łap substytut – azjatyckie Kikagaku Moyo. Spośród dwóch wydanych przez nich w tym roku pły, wybieram tę wcześniejszą. Dlaczego? Otóż brak na niej wielominutowych jamów, folkową estetykę całkiem skutecznie (nie mylić z całkowicie) wypiera progrockowe granie dopełnione cięższym, psychodelicznych riffowaniem. Nie unikając bezpośrednich porównań: w starciu ze Szwedami na razie jeden do zera dla Japończyków.

posłuchaj

Loscil / Fieldhead: Fury and Hecla

Loscil / Fieldhead
Fury and Hecla
[Gizeh]

Co dwie głowy, to nie jedna – mawia porzekadło. I rzeczywiście dwuosobowe twórcze konklawe skupiające nie byle jakie ksywki zaowocowało czymś naprawdę dobrym. Papieża co prawda nie wybrano, za to przynajmniej wiemy, jak brzmi cieśnina między Ziemią Baffina a Półwyspem Melville’a. Fieldhead niezmiennie w swoim stylu. Natomiast u Loscila przeprowadzana w żółwim tempie rewolucja trwa w najlepsze. Konsekwentnie, począwszy od Summers przez Plume aż po dziś dzień, coraz mniej tu Wolfganga Voigta. Milkną drugoplanowe duby, opada delikatna mgiełka techno. Powiedzieć, że to pierwszy tak "czysty" ambient Kanadyjczyka, byłoby z pewnością nadużyciem, ale stwierdzić, że to prawdopodobnie jedna z najbardziej udanych prób – już wypada. Plus dobrze rokuje na przyszłość, bo w listopadzie pojawiło się Sea Island – pierwszy krążek przełamujący siedmioletnią passę średnich wydawnictw. Kranky w tym roku zarobiło już nie tylko na Grouper i A Winged Victory for the Sullen.

Kevin Drumm / Jason Lescalleet: The Abbys

Kevin Drumm / Jason Lescalleet
The Abbys
[Erstwhile]

Kevin Drumm w 2014: siedem wydanych płyt (w tym jedna we współpracy).
Jason Lescalleet w 2014: sześć wydanych płyt (w tym trzy we współpracy).
Mając w pamięci obszary, które eksplorują obydwaj dżentelmeni, przyznać trzeba, że taka adnotacja skutecznie odstręcza od sięgnięcia choćby po jedną pozycję z ich fonografii, prawda? Przedzieranie się przez setki minut szumów i nagłych błysków dźwiękowych wyimków, najpewniej nieprzypadkowych tylko dla samych autorów (gdy patrzy się z perspektywy oderwanego od kontekstu filozoficznego słuchacza), zdaje się zapędem zgoła masochistycznym. Jednak The Abbys to coś innego – łatwiej przyswajalnego. Zróżnicowana poziomem natężenia kontemplacja brzydoty. Potwierdzenie tezy, jakoby Lescalleet w analogowych wojażach wyraźnie lepiej radził sobie w duecie, czy to z Drummem, czy (częściej) z Grahamem Lambkinem. A na polu opisu doznaniowości nie pozostaje mi nic innego niż odesłanie zainteresowanych lekturą do wyczerpującego temat tekstu autorstwa M. Phillipsa.

Fire! Orchestra: Enter

Fire! Orchestra
Enter
[Rune Grammofon]

Celowo dziś nie wspomnę o Angles 9, bo Martin Küchen zamiata tu na saxie równie imponująco, jak na Injuries. Taka dygresja już na wstępie. Przechodząc do sedna sprawy: liczący niemal trzydzieści osób trzon skandynawskiej jazzowej awangardy spotkał się w tym roku nie w klubie Fylkingen w Sztokholmie, a wygodnie rozsiadł na stołkach w jednej z przestronnych norweskich sal prób. Zamiast wyjść do ludzi (Exit!, AD 2013), postanowili skryć się przed światem i wejść do studia (Enter), efektem czego ta nie tak bezwarunkowo wierna poprzedniczce, bo romansująca brzmieniowo z psychodelicznym rockiem lat sześćdziesiątych, frymuśna suita. Odpowiedzialny za powołanie tego tworu do życia Mats Gustafsson raz jeszcze musiał zmierzyć się z wiszącym nad nim wspomnieniem orkiestry zrzeszonej pod banderą Charliego Hadena. Antropomorfizując: pod postacią oślizgłego piskorza raz jeszcze spróbować bezkolizyjnie przemknąć pomiędzy znanymi z historii tropami, by finalnie wyciągnąć na powierzchnię obdartą z nachalnych i nieuniknionych porównań treść, którą do zaoferowania ma ten nietuzinkowy big band. "You’ve got to Exit to Enter and Enter to Exit" – śpiewa Mariam Wallentin z Wildbirds & Peacedrums, plotąc tym samym nić łączącą debiut z ascendentem. Krąg życia, skandynawska jazzowa sansara podzielona na dwie części z imponującą, nieokiełznaną sekcją instrumentów dętych.

posłuchaj

Akio Suzuki - Aki Onda: ma ta ta bi

Akio Suzuki - Aki Onda
ma ta ta bi
[ORAL_records]

Niesłusznie przemilczana perła japońskiej muzyki eksperymentalnej. Dwa ważne dla ichniej krajowej sceny nazwiska uświetniły swoją obecnością imprezę z okazji trzydziestu lat istnienia aktywnie działającej sceny sound-artu w Hongkongu. ma ta ta bi nie jest co prawda zapisem tegoż koncertu, a improwizacją z Brukseli, ale zarysowanie okoliczności, w których (między innymi) przyszło parze występować, doskonale odzwierciedla doniosłość tej kolaboracji. Suzuki z Onodą tworzą swoje minimalistyczne dźwiękowe instalacje, przemieszczając w przestrzeni różnorakie towarzyszące im przedmioty i wykorzystując zapomniane już przenośne radia oraz odtwarzacze magnetofonowe, w które upychają kilkanaście kaset. Akio, pionier i jedna z ikon awangardowe ruchu, sięga po DIY analapos, instrument nie tak daleko leżący od znanego już De Koolmees wywodzącego się z tradycyjnej szklanej harmoniki, podczas gdy Onoda podsyca doznania płynące z wprawiania w ruch całej palety martwych tworzyw (drewna, szkła, kamieni) za sprawą pointylistycznych drgań idiofonów. Wysublimowany defensywny manifest najbardziej ofensywnej względem głównego nurtu, kontestującej sztuki audioperformatywnej.

posłuchaj

Burial Hex: The Hierophant

Burial Hex
The Hierophant
[Handmade Birds]

Eksperymentalny songwriter Clay Ruby na zawsze żegna się z chtonicznym aliasem Burial Hex. Projektem, wokół którego roztoczył wiecznotrwałą aurę śmierci, nieprzerwanie dywagując na temat kresu ludzkiego istnienia. The Hierophant to hipermnezja – umierając, jesteś w stanie odtworzyć każdy detal składający się na twoją autobiografię, czy w tym przypadku może raczej na całokształt twórczości. Zahaczyć o "cave’ową" deklamację, wydobyć darkwave’owy syntetyzm, przez gotyk zmieszać go z industrialem i pożegnać neoclassicalem z pierwszeństwem skrzypiec oraz wygranych przez Kathleen Baird fortepianowych tematów. Choćby takich, jak ten wybitnie współgrający z gardłowym growlem w "Final Love". Ruby na tej płycie jawi się mistrzem harmonijnego łączenia stylów, czego dowodem bezapelacyjnie najdoskonalszy jego numer w historii – podsumowujący krążek "The Most Foolish Son Is Always The Oldest One". Byk się wykrwawił, wszystko zostało powiedziane, cykl doczesnego bytu się dopełnił. Wymarzone pożegnanie, będące równocześnie jedną z najważniejszych awangardowych płyt mijającego roku, a w przyszłości zapewne flagowym, dla większości szczytowym, dziełem Burial Hex.

Witold Tyczka    
BIEŻĄCE
Porcys's Guide to Polish YouTube: 150 najśmieszniejszych plików internetowych
Ekstrakt #2 (kwiecień-grudzień 2022)