SPECJALNE - Artykuł

Porcys's Guide to Pop

13 sierpnia 2009

130BOARDS OF CANADA



Miejsce:
Edynburg (Szkocja).

Lata aktywności:
1976 (sic! mieli dziesięć lat, ponoć już byli geniuszami)-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Michael Sandison i Marcus Eoin Sandison. Ponoć od dzieciństwa byli geniuszami.

Dlaczego właśnie oni?
To bodaj najważniejsi, legendarni i jednocześnie bardzo przystępni twórcy IDMu – gatunku, którego nazwa nie ma nic wspólnego z zawartością.

Dziura w stogu siana:
Pełnowartościowy debiut znalazł się na granicy absolutu, jednak z każdym kolejnym wydawnictwem jest gorzej.

5 esencjonalnych kawałków:
"Sixtyniner", "Roygbiv", "Aquarius", "1969", "Dayvan Cowboy".

Opis na GG:
To jedyny band, którego naklejkę miałem na plecaku.

Płyta, której wstyd nie mieć:
Music Has The Rights To Children.

Influenced by:
Brian Eno, My Bloody Valentine, Mercury Rev, Byrds.

Influence on:
Bracken, Caural, Wagon Christ, Icu.

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Hell Interface (fajny projekt poboczny), Isan, Four Tet, Plaid, Nightmares On Wax.

Coś jeszcze?
Trafiając na zbiory wczesnych nagrań i dziwaczne bootlegi nigdy nie możecie być pewni, że to nie fake'i. Przejdźcie się z nimi nocą po lesie – jeśli macie ciary, to prawdopodobnie mieliście szczęście.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Filip Kekusz


129AUTECHRE



Miejsce:
Sheffield (Wielka Brytania).

Lata aktywności:
1991-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Jak to zwykle bywa u geniuszy elektroniki – jest ich dwóch: Sean Booth i Rob Brown.

Dlaczego właśnie oni?
Ponieważ osiemnaście lat po sformowaniu nadal pozostają w awangardzie najszybciej rozwijającej się odmiany muzyki, a ich stare nagrania wciąż nas nie śmieszą. Ponieważ nadal nikt nie skumał i nie przetłumaczył na rozsądny język ich najbardziej dziwacznych (a tym samym najbardziej fascynujących kawałków). Ponieważ jako pierwsi odwiedzili muzyczne rejony, o których nikt nie miał pojęcia, że w ogóle są muzyczne.

Dziura w stogu siana:
Podobny jak w wypadku wielu ekscentrycznych brzmieniowo elektroników – mnogość malutkich nagrań rozrzuconych po wytwórniach i nośnikach sprawia, że łatwo przegapić kolejną perłę albo kupić za ogromny hajs niewspółmierną słabiznę.

5 esencjonalnych kawałków:
"Dael", "19 Headaches", "Fwze", "dropp", "Melve".

Opis na GG:
Kto nie kuma "C/Pach" ten pała.

Płyta, której wstyd nie mieć:
Confield.

Influenced by:
Brian Eno, Coil, Front 242, Neu!

Influence on:
Two Lone Swordsmen, Plaid, Matmos, Oval, Isan.

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Gescom, Plaid, Seefeel.

Coś jeszcze?
Muzyka Autechre inspiruje na różnych płaszczyznach. Również wiele nieoficjalnych klipów wykorzystało techniki do tej pory wąsko rozpowszechnione. Nie jestem żadnym komputerowym maniakiem, a narkotyczny, nieoficjalny klip do "Gantz Graf" swoje lata ma, ale wciąż robi wrażenie.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Filip Kekusz


128GOLDIE



Miejsce:
Wallsall (Wielka Brytania).

Lata aktywności:
1992-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Clifford Joseph Price czyli on sam, Rob Playford czyli producent wiekopomnego debiutu, DJ Kemistry czyli jego kobieta, Diane Charlemagne czyli bliska wokalistka.

Dlaczego właśnie on?
Goldie jest pierwszą rozpoznawalną twarzą drum'n'bassu, niezależnie od tego jak bardzo zła byłaby to twarz. Jego pierwsza płyta splotła najważniejsze elementy tego, co było istotne w stylu z tym, co stało się istotne w kolejnych latach (mówiąc wprost – jest najważniejszą pozycją w dyskografii gatunku). Co zresztą zaowocowało niemal dwustu tysiącami sprzedanych kopii. Okazało się, że DJ też może wyrażać swoje opinie o różnych sprawach i do tego warto, gdyby czasem wyszedł z sypialni i polansował się na mieście.

Dziura w stogu siana:
Logika DJ-a z osobowością wyprodukowała sporo kontrowersyjnych postaci (zresztą sami wiecie). Sam Goldie z kolei nie wytrzymał próby czasu i stał się bardziej twarzą, niż muzykiem.

5 esencjonalnych kawałków:
"Timeless", "State Of Mind", "Temper Temper", "Sensual", "Say You Love Me".

Opis na GG:
Złotousty król dramsów.

Płyta, której wstyd nie mieć:
Timeless.

Influenced by:
Massive Attack, Fabio, DJ Hype, "jazzowa synkopa".

Influence on:
Lamb, dB, Mr Scruff, Caspa & Rusko.

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Rufige Kru, Spring Heel Jack, Tricky, Photek, LTJ Bukem, Roni Size, Adam F.

Coś jeszcze?
Facet przez kilka lat prowadził sklep ze złotymi zębami, romansował z Björk, umie też dyrygować orkiestrą, ale ma drobny problem z taktowaniem.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Filip Kekusz


127CLUSTER



Miejsce:
Berlin (Niemcy).

Lata aktywności:
1971-1981, 1989-1997, 2007-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Hans-Joachim Roedelius, Dieter Moebius, Conrad Schnitzler.

Dlaczego właśnie oni?
Są tutaj za bycie być może drugą po Kraftwerku najbardziej inspirującą grupą dla współczesnej, poszukującej elektroniki. Jak na muzykę techniczną, liczące 40 lat nagrania Roedeliusa i Moebiusa zadziwiająco mało się postarzały, a może wcale.

Dziura w stogu siana:
Doceniając prekursorskie noise'owe eksperymentacje Cluster 71, uznaną przez "The Wire" za najważniejszą pozycję Cluster, wyprzedzającą o lata świetlne zjawisko illbientu (to akurat trochę wybiórcze), ale... mimo wszystko obszerne fragmenty jawią się jako trudno przyswajalne.

5 esencjonalnych kawałków:
"Rosa", "Heisse Lippen", "Sowieso", "Ho Renomo", "Fur Luise".

Opis na GG:
TS: Harmonia: Musik Von Harmonia.

Płyta, której wstyd nie mieć:
Zuckerzeit.

Influenced by:
Klasyczni minimaliści i eksperymentatorzy (Cage, La Monte Young etc.).

Influence on:
Współczesna scena electro, synth-pop, house, digi-noise, clicks'n'cuts, drone ambient...

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Krautrock/kosmische musik, solowe eksperymenty Frippa, Reich, Glass.

Coś jeszcze?
Zamiast factoidów o Cluster, warto w tym miejscu gorąco polecić kolaborację Cluster/Eno z 77 roku – zestaw wciągających, sennych, niekiedy mrocznych, bajkowych miniaturek elektronicznych, będących wypadkową wolno przeobrażających się soundscape'ów i zdyscyplinowanego pre-minimal-noise'u.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Michał Zagroba


126PET SHOP BOYS



Miejsce:
Londyn (Anglia).

Lata aktywności:
1981-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Neil Tennant (główny wokal, klawisze, gitara), Chris Lowe (czasem wokal, klawisze).

Dlaczego właśnie oni?
Bez Pet Shop Boys nie takie mielibyśmy dziś electro i nie taki mielibyśmy pop: zapomnijcie o Last Exit, Uffie czy nawet o "Me And My Imagination". Plus cała masa pamiętnych singli.

Dziura w stogu siana:
Boysbandowa okładka Please i niebiesko-żółty teledysk do "Go West".

5 esencjonalnych kawałków:
"West End Girls", "It's A Sin", "Se A Vida É (That's The Way Life Is)", "Go West", "Bilingual".

Opis na GG:
Hay una discoteca por aqui?

Płyta, której wstyd nie mieć:
Behaviour, ale i bez Very ciężko spać spokojnie.

Influenced by:
Kraftwerk, Hi-NRG, David Bowie, Donna Summer.

Influence on:
Pop! A także niezal. A także "Pol-skaaa, biało czer-wo-nii, Pol-skaaa, biało czer-wo-nii, Pol-skaa, biało czer-wo-nii, Pol-skaa, biało czer-wo-nii!" (tu odpowiedzialność na spółę z Village People).

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Erasure, Yello, Everything But The Girl, Moby.

Coś jeszcze?
Moje własne badania potwierdziły, że dziewczyny kumające fajność Pet Shop Boys są przynajmniej 15% fajniejsze od tych niekumających.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Jędrzej Michalak


125BUILT TO SPILL



Miejsce:
Boise (USA).

Lata aktywności:
1992-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Doug Martsch.

Dlaczego właśnie oni?
Myślę, że nie posunę się zbyt daleko w swym entuzjazmie nazywając lidera Built To Spill, Douga Martscha, jednym z najwybitniejszych twórców muzyki rozrywkowej ubiegłej dekady. Stoi on w pierwszym szeregu amerykańskiego indie-rocka wraz z indywidualnościami takimi jak Stephen Malkmus (Pavement), Robert Pollard (Guided By Voices) czy Wayne Coyne (Flaming Lips). To właśnie ci goście pokazali nam jak odróżnić melodie ciekawe od nudnych, tekst oryginalny od przeciętnego, wreszcie płytę dobrą od złej. To dzięki nim jesteśmy takimi ludźmi, słuchamy takiej muzyki i podobają nam się takie dziewczyny (hehe, żart). Kiedy Martsch rozmarzony nucił "I wanna see movies of my dreams" albo zrezygnowany gorzko-sarkastycznie postanawiał "I'm gonna be perfect from now on", to dla nas nigdy nie było to zwykłe pieprzenie. Kiedy się nam zwierzał "As long as it's talking with you / Talk of the weather will do", to się mu ufało i tyle. Pomińmy jednak doświadczenia osobiste moje i moich przyjaciół. Wkład Built To Spill w rozwój scene indie-rockowej jest nie do przecenienia. Zespoły wybitne (jak Modest Mouse) i mniej wybitne (jak Death Cab For Cutie czy Strokes) wymieniają kapelę "Duga" jako ważną inspirację dla całej swej twórczości... a miliony nastolatków jako "zespół, który zmienił ich życie".

Jeszcze prywata na koniec... Jest tak, że za każdym razem gdy mówię o Built To Spill czuję pragnienie głębszego wyrażenia swojego niezwykle emocjonalnego stosunku do tego bandu. Niestety zawsze gubię się gdzieś po drodze w dygresjach czy wątkach wspomnieniowych i zapominam o sednie sprawy. Więc teraz, gdy mam okazję, chciałbym coś wyznać: Built To Spill zasłużył sobie na miano: "najważniejszego zespołu w życiu Pawła Greczyna".

Dziura w stogu siana:
Można się poprzyczepiać, że takie pozornie niedbałe pioseneczki na parę akordów, które wykorzystując najprostsze środki wyrazu przekazują głębsze treści, to domena Malkmusa i jego ekipy. Ale nie bądźmy pedantami. Co prawda Pavement był pierwszy, ale Pavement to nie Built To Spill, panowie i panie.

5 esencjonalnych kawałków:
"Car", "In The Morning", "Kicked In The Sun", "Carry The Zero", "The Weather".

Opis na GG:
"I'm gonna be perfect from now on / I'm gonna be perfect starting now".

Płyta, której wstyd nie mieć:
Perfect From Now On.

Influenced by:
Neil Young, J. Mascis (Dinosaur Jr.), Stephen Malkmus (Pavement), Harrison Elementary School w Twin Falls (Idaho), Elliott Smith, Daniel Johnston, Calvin Johnson, Karena Youtz, "the bear".

Influence on:
Praktycznie cała amerykańska scena indie-rockowa od połowy lat 90-tych począwszy...

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Halo Benders, Treepeople, Caustic Resin, ponadto: "Northwest Sound" (Heatmiser, Modest Mouse, Quasi, Sleater Kinney) oraz Neutral Milk Hotel, Superchunk, Bright Eyes...

Coś jeszcze?
Gość w czapce.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Paweł Greczyn


124JAY-Z



Miejsce:
Brooklyn (Centrum Świata).

Lata aktywności:
Swój debiut nagrał w 1996. W 2003 ogłosił emeryturę, jednak wciąż nagrywał na gościnnych występach. Kolejna solowa pozycja w dyskografii przypadła na rok 2006, od tej pory znowu jest na fali. Pierwsze gościnne występy zaliczał pod koniec lat osiemdziesiątych – trudno jednak mówić o jakiejś wielkiej aktywności.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Nie wiem na ile dyskutuje o kształcie nowych albumów z Beyoncé. Poza tym dużo prowadza się z P. Diddym, a na samym początku działalności występował okazjonalnie z młodymi DMX-em i Ja Rulem.

Dlaczego właśnie on?
Ponieważ jest uosobieniem tego lamerskiego amerykańskiego marzenia i niezależnie od liryków, szybkości sprzedanych albumów (Kingdom Come – 680 000 kopii w jeden tydzień 2006 (!) roku) (26 milionów sprzedanych egzemplarzy w ogóle) czy rozbuchanych dalekosiężnych planów (zakładających na przykład przygotowanie płytowej trylogii) ma łeb na karku i umie o siebie zadbać. Roc-A-Fella, w przeciwieństwie do malutkich wytwórni zakładanych przez co drugiego artystę, ma w katalogu więcej niż trzy płyty. Carter sprzedaje ubranka, produkuje filmy, prowadzi kluby, działa filantropijnie etc. Jest jednym z nielicznych wykonawców ostatnich dwudziestu lat, którzy wpłynęli na kulturę pop w dużej mierze pozamuzycznie.

No i oczywiście Jay-Z jako postać, która wielokrotnie łączyła pokolenia, osobowości i style. Na 48-mym rozdaniu Grammy Carter pojawił się na scenie z Linkin Park i McCartneyem; razem wyśpiewali fragment "Yesterday".

Dziura w stogu siana:
Ilość pseudonimów.

5 esencjonalnych kawałków:
"Dirt Off Your Shoulder", "D.O.A.", "Izzo (H.O.V.A.)", "Can't Knock The Hustle", "Hard Knock Life (Ghetto Anthem)".

Opis na GG:
"That bloke from Oasis said I couldn't play guitar, someone shoulda told him I'm a fuckin' rock star".

Płyta, której wstyd nie mieć:
Co najmniej trzy pozycje w dyskografii wymiatają po całości, chyba jednak najlepiej wybrać debiut – Reasonable Doubt – na zasadzie, że historia się rozpoczęła tutaj.

Influenced by:
Eric-B & Rakim, Public Enemy, Kool G Rap, Ice-T, LL Cool J.

Influence on:
Pharrell, Ghostface Killah, Young Jeezy, T.I., Missy Elliott.

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Original Flavor (występ w numerze "Can I Get Open"), P.Diddy, Busta Rhymes, DMX.

Coś jeszcze?
Niedobrzy raperzy mają parcie na szkło. Jay-Z wystąpił w filmie dokumentalnym (o sobie), ale także w kryminale State Property, w którym wcielił się w bandytę, na którego wołają Untouchable J i w komedii Paper Soldiers, w której wcielił się w typa, na którego wołają Jay-Z. U jego boku pojawiał się Kevin Hart, który teraz jest jednym z najbardziej poważanych komików w Stanach, a na wszystkie tytuły kasę wyłożyło... Roc-A-Fella.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Filip Kekusz


123SAM COOKE



Miejsce:
Chicago (USA).

Lata aktywności:
1957-1964.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Sam Cooke nie byłby taki sam gdyby nie: a) René Hall; b) Hugo & Luigi. Pierwszy wyorkiestrował kilka trademarków, drudzy produkowali.

Dlaczego właśnie on?
Temu konkretnemu panu gratulujemy przejścia z gospelowych śpiewników do świata czarnego popu. I rozpropagowanie tegoż w białym świecie. I ukazanie, że ten drugi mocno ssie.

Dziura w stogu siana:
O co chodzi z tą śmiercią?

5 esencjonalnych kawałków:
"Chain Gang", "A Change Is Gonna Come", "Twistin' The Night Away", "You Send Me", "Wonderful World".

Opis na GG:
"Don't know much about the French I took...".

Płyta, której wstyd nie mieć:
Ain't That Good News.

Influenced by:
Ink Spots, Billie Holiday, Cab Calloway, Ruth Brown, Blind Gary Davis, George Gershwin, Willie Mae Ford Smith.

Influence on:
Count Basie, Mavis Staples, Curtis Mayfield, Bobby Womack, Supremes, Michael Jackson, Solomon Burke, Clarence Carter, Wilson Pickett, Otis Redding, Rod Stewart, Ne-Yo.

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Soul Stirrers, Jackie Wilson, Valerie Carr, Highway Q.C.'s, Clara Ward.

Coś jeszcze?
Cooke jest jednym z tych, o których zastrzeleniu powstają setki teoriospiskowych nowinek. Jest faktem ("faktem jest"), że posiadał wytwórnię w Hollywood i wszyscy chcieli być tacy jak on.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Mateusz Jędras


122ABC



Miejsce:
Sheffield (Anglia).

Lata aktywności:
1980-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Martin Fry, który najwyraźniej lubił być kostką, na którą naciągano Marka White'a na przykład (bo Fry nie był ekspertem od gitar, umówmy się, sam by Beauty Stab nie dokonał). Naciągano też, przy pomocy Horna (to ten, co go niesłusznie zwą "Timbalandem New Romantic"), Anne Dudley, kobietę-mejozę orkiestracji Lexicon.

Dlaczego właśnie oni?
Gorzka podniosłość, zimny ekstatyzm i generalny rozbuch. To stąd znamy tak obecnie popularną, podobno przeżywającą aktualnie revival, dekadę lat osiemdziesiątych.

Dziura w stogu siana:
Ta moda na "mocne, rockowe granie" jednak poprzewracała im w głowach.

5 esencjonalnych kawałków:
"Vanity Kills", "Be Near Me", "S.O.S", "Poison Arrow", "Tears Are Not Enough".

Opis na GG:
"You seem pretty young to be searching for that kind of fun".

Płyta, której wstyd nie mieć:
The Lexicon Of Love.

Influenced by:
Electric Light Orchestra, Chic, Genesis, David Bowie, Beach Boys, Japan, Ultravox, Human League.

Influence on:
Gazebo, Queen, Scissor Sisters, Suede, Stone Roses, Magnetic Fields.

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Spandau Ballet, Roxy Music, Honeyroot, Art Of Noise, Frankie Goes To Hollywood, Cars.

Coś jeszcze?
Martin Fry lubi Seinfelda i nie do końca rozumie ironię. Coś jeszcze?

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Mateusz Jędras


121U2



Miejsce:
Dublin (Irlandia).

Lata aktywności:
1977-teraz.

Kluczowe postaci i ich wkład:
Dave Evans ("The Edge"), Larry Mullen Jr., Adam Clayton, Paul Hewson ("Bono") – rubrykę kto na czym gra sobie – jak pozwolicie – daruję.

Dlaczego właśnie oni?
U2 wspierają irańską czy też birmańską opozycję a poza tym przez 20 lat nie schodzili poniżej listowego poziomu (a więc płyt, do których chce się wracać po latach), ciekawie ewoluując i utrzymując brzemię rosnących oczekiwań. Ponadto "Sunday, Bloody Sunday" a także rock stadionowy u szczytu popularności.

Dziura w stogu siana:
Największą słabością U2, poza spotkaniami Bono z papieżem, są ich fani – wciąż wierzący, że każda nowa płyta ich ulubieńców jest wydarzeniem historycznym. Zresztą patrz dwie rubryki niżej.

5 esencjonalnych kawałków:
"Another Day", "Sunday, Bloody Sunday", "One", "With Or Without You", "Please".

Opis na GG:
http://www.rp.pl/artykul/2,333590_Era_rocka_galaktycznego.html

Płyta, której wstyd nie mieć:
The Joshua Tree i Achtung Baby oczywiście najsłynniejsze, ale większe pojęcie o najfajniejszym U2 dają moim zdaniem Boy i October.

Influenced by:
David Bowie, Joy Division, Led Zeppelin, Television.

Influence on:
Coldplay, Walkmen, Bryan Adams, Radiohead, The Verve.

Księstwa przyległe, lenna i terytoria zamorskie:
Simple Minds, New Model Army, Waterboys, INXS, Echo & The Bunnymen.

Linki:
Strona oficjalna | Hasło na Wikipedii | Hasło na AMG | Klipy na YouTube

–Jedrzej Michalak


#150-141    #140-131    #130-121    #120-111    #110-101    #100-91    #90-81    #80-71    #70-61
#60-51    #50-41    #40-31    #30-21    #20-11    #10-1   

Redakcja Porcys    
BIEŻĄCE
Porcys's Guide to Polish YouTube: 150 najśmieszniejszych plików internetowych
Ekstrakt #2 (kwiecień-grudzień 2022)